ชื่อเรื่องวิทยานิพนธ์ : การสร้างชุดฝึกอบรมด้วยคอมพิวเตอร์ เรื่องระบบการขายเบื้องต้นเพื่อพัฒนาคุณภาพชีวิตในการทำงานของพนักงานขาย บริษัทซี.แอล.บี.แมทเทรสจำกัด
ชื่อผู้เขียน : นางสาวประทินพร วงษ์วรรณ์
ชื่อปริญญา : ครุศาสตรมหาบัณฑิต
สาขาวิชา : เทคโนโลยีและสื่อสารการศึกษา
ปีการศึกษา : 2554
คณะกรรมการที่ปรึกษาวิทยานิพนธ์
1. รองศาสตราจารย์ ดร. ศักดิ์เรศ ประกอบผล ประธานกรรมการ
2. รองศาสตราจารย์ ดร. อำนวย เดชชัยศรี กรรมการ
การวิจัยครั้งนี้เป็นการวิจัยเชิงทดลองมีวัตถุประสงค์เพื่อสร้างชุดฝึกอบรมด้วยคอมพิวเตอร์ เรื่องระบบการขายเบื้องต้นเพื่อพัฒนาคุณภาพชีวิตในการทำงานของพนักงานขาย บริษัทซี.แอล.บี. แมทเทรสจำกัด ที่มีประสิทธิภาพและเปรียบเทียบคะแนนก่อนและหลังการฝึกอบรมโดยชุดฝึกอบรมด้วยคอมพิวเตอร์กลุ่มตัวอย่างที่ใช้ในการวิจัยครั้งนี้เป็นพนักงานขายของบริษัทซี.แอล.บี.แมทเทรสจำกัด จำนวน 30 คน
เครื่องมือที่ใช้ในการทดลองที่ผู้วิจัยสร้างขึ้นประกอบด้วยชุดฝึกอบรมด้วยคอมพิวเตอร์ แบบทดสอบวัดผลสัมฤทธิ์ทางการอบรม(มีค่าความเชื่อมั่นเท่ากับ0.67)ดำเนินการทดลองโดยใช้กลุ่มทดลองชุดฝึกอบรมด้วยคอมพิวเตอร์ เมื่ออบรมจบให้ผู้รับการอบรมทำแบบทดสอบหลังอบรม แล้วจึงนำผลการทดลองไปวิเคราะห์ต่อไป
ผลการศึกษาวิจัยปรากฏว่าชุดฝึกอบรมด้วยคอมพิวเตอร์เพื่อการฝึกอบรมมีประสิทธิภาพเท่ากับ 83/81 และคะแนนหลังจากการฝึกอบรมด้วยชุดฝึกอบรมด้วยคอมพิวเตอร์ สูงกว่าก่อนการอบรมอย่างมีนัยทางสถิติที่ระดับ 0.01
โดยสรุป การศึกษาค้นคว้าครั้งนี้ ทำให้ชุดฝึกอบรมด้วยคอมพิวเตอร์เรื่องระบบขายเบื้องต้นเพื่อพัฒนาคุณภาพชีวิตในการทำงานของพนักงานขาย บริษัทซี.แอล.บี.แมทเทรสจำกัด มีประสิทธิภาพสามารถนำไปใช้ในการฝึกอบรมได้เป็นอย่างดีจึงควรส่งเสริมให้มีการพัฒนาชุดฝึกอบรมด้วยคอมพิวเตอร์ในหลายๆรูปแบบเพื่อให้เหมาะสมกับการฝึกอบรมในชุดฝึกอบรมต่างๆให้มากยิ่งขึ้นในอนาคตต่อไป
บทนำ
ถ้าเปรียบองค์กรหรือบริษัทหนึ่งๆ เป็นเสมือนเครื่องชิ้นใหญ่ พนักงานทุกคนในบริษัทก็คงเปรียบเสมือนกลไกทุกๆชิ้น ที่ประกอบขึ้นเป็นองค์กร หรือบริษัทนั้นๆ กลไกแต่ละชิ้นส่วนมีส่วนทำให้เครื่องจักรนั้นทำงานได้ราบรื่นมีประสิทธิภาพหากกลไกชิ้นใดขัดข้องมีปัญหาการทำงานของเครื่องจักรก็จะมีปัญหาหยุดชะงักได้เช่นเดียวกับบริษัทหากพนักงานคนใดคนหนึ่งหรือกลุ่มใดกลุ่มหนึ่งมีปัญหาที่ไม่เข้าใจในบริษัทแล้วนั้นย่อมส่งผลให้เกิดปัญหาขึ้นกับการทำงานเช่นไม่มีความสุขที่จะทำงานซึ่งจะทำให้ทำงานได้ไม่เต็มที่ไม่รู้สึกว่าตนเป็นส่วนหนึ่งของบริษัทไม่รักในองค์กร ขาดความรู้ ทักษะ และเจตคติอันเหมาะสมในการทำงานให้มีประสิทธิภาพ เครือวัลย์ ลิ่มอภิชาต. (2531:1) ได้กล่าวไว้ว่าหนทางหนึ่งที่จะแก้ไขข้อบกพร่องในการทำงานให้มีประสิทธิภาพคือ การฝึกอบรม พัฒนาบุคคล
เสนาะ ติเยาว์และคณะ. (2534:108-109) ได้สรุปถึงประโยชน์ที่ได้รับจากการฝึกอบรมคือ ทำให้ผลผลิตในการทำงานสูงขึ้นสามารถแก้ปัญหาในการปฏิบัติงานเพิ่มขวัญของพนักงานและทำให้พนักงานมีทัศนคติที่ดีต่อองค์กรซึ่งเป็นประโยชน์ต่อพนักงานทำให้ได้รับความรู้ความสามารถจากการฝึกอบรมด้วย
ทนงศักดิ์ คุ้มไข่น้ำ.(2539:1)ได้กล่าวว่าความสำเร็จในการบริหารงานของหน่วยงานของรัฐและเอกชนขึ้นอยู่กับความมีคุณภาพและคุณธรรมของคนในสำนักงาน ดังนั้นคนจึงเป็นปัจจัยที่สำคัญที่สุดในการบริหารในปัจจุบันหน่วยงานของรัฐและเอกชนจึงได้ให้ความสำคัญแก่การพัฒนาทรัพยากรมนุษย์หรือ “คน” นี้เป็นอย่างมาก ทั้งนี้เพื่อให้การปฏิบัติงานในหน่วยงานดำเนินไปอย่างมีประสิทธิภาพ และในการพัฒนาคนนั้นมีหลายวิธี แต่วิธีการที่ได้รับความนิยมสูงสุดวิธีหนึ่งรองจากการให้การศึกษาได้แก่การฝึกอบรม เพราะการฝึกอบรมเป็นกระบวนการบริหารงานบุคคลอย่างหนึ่งที่สามารถช่วยให้องค์กรเพิ่มพูนประสิทธิภาพและผลสำเร็จในการดำเนินงาน นอกจากนี้การฝึกอบรมยังเป็นวิธีหนึ่งในการพัฒนาบุคคลซึ่งมีวิธีการเฉพาะของตนเอง เริงลักษณ์ โรจนพันธ์. (2539:7) ซึ่งสอดคล้องกับ เสาวลักษณ์ สุขวิรัช. (2536: 4) ได้กล่าวไว้ว่า ในการพัฒนาบุคคลในองค์กรไม่ว่าจะโดยแนวทางการพัฒนาการจัดการหรือการพัฒนาองค์กรก็ตามได้มีการนำการฝึกอบรมมาเป็นเครื่องมืออย่างหนึ่งในการพัฒนา
เพราะการฝึกอบรมนั้นมีลักษณะเน้นเฉพาะ (Specific) และเห็นผลในระยะสั้น ซึ่งสามารถรับใช้องค์กรได้อย่างดี เพราะต้องใช้ทรัพยากรที่มีอยู่อย่างจำกัด รวมทั้งการใช้เวลาให้มีประสิทธิภาพมากที่สุดการฝึกกอบรมควรจะกระทำควบคู่ไปกับการทำงานของบุคคลซึ่งถือเป็นเครื่องมือในการบริหารงานอย่างหนึ่ง ที่จะช่วยแก้ปัญหาที่เกิดขึ้นเกี่ยวกับคุณภาพของบุคคล ในหน่วยงานหลายแห่งได้ให้ความสำคัญในการฝึกอบรมถึงกับตั้งหน่วยฝึกอบรมขึ้นโดยเฉพาะเพื่อทำหน้าที่ฝึกอบรมให้แก่คนในองค์กร และมีแนวโน้มว่าการฝึกอบรมจะพัฒนาอีกต่อไปเรื่อยๆ เพื่อเป็นวิถีทางหนึ่งในการพัฒนาบุคคลให้มีความสามารถที่จะปฏิบัติงานในปัจจุบันได้ อีกทั้งเป็นการเตรียมพร้อมเพื่องานในอนาคตอีกด้วย เริงลักษณ์ โรจนพันธ์. (2539:3)
ปัจจุบันความเจริญก้าวหน้าทางด้านวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยีเข้ามามีบทบาทอย่างมากในชีวิตประจำวันรวมทั้งนำมาประยุกต์ใช้ในรูปแบบของสื่อการศึกษาประเภทต่างๆโดยเป็นตัวการในการนำความรู้ ความเข้าใจไปสู่ผู้รับการอบรมและผู้เรียน และทำให้การเรียนการสอนที่ใช้สื่อมาสอนประกอบมีความหมายมากขึ้นเพราะเป็นสื่อการสอนช่วยจัดประสบการณ์ ให้แก่ผู้เรียนและผู้เข้าฝึกอบรมได้ใกล้เคียงกับความเป็นจริง และช่วยเพิ่มพูนความเข้าใจในสิ่งที่เรียนไปแล้ว ทั้งนี้เพราะสื่อคือตัวกลางตัวที่จะนำสารจากผู้ส่งไปยังผู้รับได้ถูกต้องและรวดเร็วที่สุด นิพนธ์ สุขปรีดี. (2537: 23)
พิชัย ทองดีเลิศ. (2547: 3) ได้กล่าวไว้ว่าในการฝึกอบรมมนุษย์พยายามคิดค้นหาวิธีการต่างๆ ที่จะทำให้การฝึกอบรมบรรลุเป้าหมายมากที่สุด แต่ก็ยังมีปัญหาเกิดขึ้นเสมอ ที่สำคัญก็คือ การบรรยายถึงวัตถุสิ่งของหรือสิ่งที่เป็นรูปธรรมด้วยคำพูดที่เป็นนามธรรม วิทยากรหรือนักฝึกอบรมมักใช้การพูดการบรรยายมากกว่าวิธีอื่นการที่ผู้เข้ารับการฝึกอบรมไม่สามารถได้เห็นภาพสิ่งที่ได้เห็น ไม่ได้ยินเสียงตามความเป็นจริง ไม่ได้เห็นสีตามธรรมชาติ หรือไม่เห็นการทำงานหรือการเคลื่อนไหวของสิ่งที่กำลังพูดถึง ทำให้ผู้เข้ารับการอบรมแปลความหมายจากสิ่งที่ได้รับฟังแตกต่างกันออกไปตามความเข้าใจของแต่ละคนอุปสรรคเหล่านี้ทำให้มนุษย์จำเป็นต้องคิดค้นวิธีการและหาทางพิชิตอุปสรรคดังกล่าว ด้วยเครื่องมือและวิธีการใหม่ๆที่จะช่วยให้การบรรยายมีความเป็นรูปธรรมมากขึ้นสร้างความเข้าใจในสิ่งที่พูดถึงได้ตรงกัน ได้เห็นภาพ สี ที่เหมือนของจริง ขนาดการทำงาน การเคลื่อนไหว และการได้ยินเช่นเดียวกับ กิดานันท์ มลิทอง. (2536:186) ซึ่งกล่าวไว้ว่าคอมพิวเตอร์เป็นสื่อการสอนที่ใช้เทคโนโลยีชั้นสูงดั้งนั้นจึงมีการนำคอมพิวเตอร์มาใช้ในการฝึกอบรมเพราะทำไห้เกิดกาปฏิสัมพันธ์กันระหว่างผู้เข้ารับการอบรมกับเครื่องคอมพิวเตอร์นอกจากนี้คอมพิวเตอร์เพื่อการฝึกอบรมยังมีความสามารถตอบสนองต่อข้อมูลที่ผู้เข้ารับการอบรมป้อนเข้าไปทันทีการใช้คอมพิวเตอร์เพื่อการฝึกอบรมจึงเริ่มกว้างขวางและแพร่หลายขึ้น ไม่ว่าจะเป็นหน่วยงานทางราชการ รัฐวิสาหกิจหรือองค์กรธุรกิจเอกชนต่างๆ ซึ่งได้ให้ความสนใจและนำคอมพิวเตอร์เพื่อการฝึกอบรม พนักงานในหน่วยงานของตนเอง ทั้งนี้ก็เพื่อพัฒนาบุคลากรที่สามารถนำมาใช้ให้เกิดประสิทธิภาพแก่กิจการและเป็นกระบวนการหนึ่งที่จะทำให้บุคลากรมีคุณภาพและใฝ่หาความรู้ได้ด้วยตนเองสำหรับสาเหตุนี้คอมพิวเตอร์จึงเป็นที่สนใจและนำมาใช้กันมากในปัจจุบันก็เนื่องจากศักยภาพของคอมพิวเตอร์ที่เหนือกว่าสื่อประเภทอื่นความจริงในปัจจุบันก็มีสื่อหลายหลายชนิดที่สามารถให้ผลกรเรียนรู้ที่ดีเช่น สิ่งพิมพ์ สไลด์ เทปเสียง โทรทัศน์หรือวีดิทัศน์ ซึ่งสามารถนำเสนอได้ทั้งภาพนิ่ง ภาพเคลื่อนไหว มีสีสันเหมือนจริง สามารถทำเทคนิคพิเศษได้มากมายและยังมีเสียงประกอบด้วยแต่ข้อเด่นของคอมพิวเตอร์ที่เหนือสิ่งอื่นๆ ก็คือ การที่ผู้เรียนสามารถมีปฏิสัมพันธ์ (Interact) กับบทเรียนได้เป็นอย่างดี ซึ่งการเรียนที่ผู้เรียนมีปฏิสัมพันธ์ได้มากเท่าไรเป็นที่เชื่อกันว่าจะช่วยให้บทเรียนนั้นสามารถดึงดูดความสนใจของผู้เรียน และก่อให้เกิดการเรียนรู้ที่มีประสิทธิภาพได้มากขึ้นเท่านั้น และก่อให้เกิดการเรียนรู้ที่มีประสิทธิภาพได้มากขึ้นเท่านั้น
พรเทพ เมืองแมน.( 2544: 17) ในการสร้างคอมพิวเตอร์เพื่อการฝึกอบรม Computer Based Training(CBT) นอกจากโปรแกรมต่างๆ ที่จะเสริมให้การทำงานเป็นไปอย่างมีประสิทธิภาพแล้วยังมีคำสั่งต่างๆ อีกมากที่เป็นส่วนประกอบ
แต่การสร้างภาพและตัวอักษรย่อมจะมีทั้งข้อดีและข้อเสีย ซึ่งทุกๆส่วนถ้าได้รับการพัฒนาแล้วก็สามารถใช้งานได้อย่างมีประสิทธิภาพ เช่น รูปแบบคอมพิวเตอร์ช่วยสอนแบบสอนเสริม ผู้เข้ารับการฝึกอบรมสามารถเลือกศึกษาจากเนื้อหาและทำแบบฝึกหัดได้ตามความต้องการ เพื่อเป็นการเพิ่มพูนความรู้ให้มากขึ้น ทั้งยังจะได้รับความเพลิดเพลินจากเนื้อหาและภาพประกอบที่ได้นำเสนอและในบทเรียนผู้เข้ารับการฝึกอบรมสามารถศึกษาจากจอภาพได้นาน จนกว่าจะตอบสนองตามที่ได้กำหนดไว้ อาทิเช่นกดแป้นใดแป้นหนึ่งหรือผู้สร้างชุดฝึกอบรมอาจกำหนดระยะเวลาในการแสดงภาพแต่ละภาพให้แตกต่างกันได้หรือในรูปแบบคอมพิวเตอร์เพื่อการฝึกอบรมแบบทดสอบก็ยังเป็นอีกบทเรียนที่จะสามารถเสริมความรู้ความเข้าใจให้แก่ผู้เข้ารับอบรมให้ได้รับความก้าวหน้าของตนเองโดยดูได้จากผลรวมของคะแนนที่ได้อีกด้วย
ทัศนีย์ ชื่นบาน. (2540: 31)ดังนั้น ในสภาวการณ์เช่นนี้การฝึกอบรมจึงทวีความสำคัญและมีบทบาทมากขึ้นในการพัฒนาประสิทธิภาพของพนักงานขายประจำห้างสรรพสินค้า และตัวแทนจำหน่ายทั่วประเทศในการให้ข้อมูลด้านการขายกับลูกค้า ซึ่งวารินทร์ สินสูงสุด และวันทิพย์ สินสูงสุด. (2548: 9) ได้ให้ความสำคัญกับลูกค้าดังวลีที่ว่า “ ลูกค้าคือพระเจ้า” ดังนั้นเป้าประสงค์ของธุรกิจก็คือ “สร้างสรรค์และรักษาลูกค้า” เพราะธุรกิจที่ประสบผลสำเร็จจะต้องทำการเอื้ออำนวยนั้นวางไว้ตรงการบริการที่ดี ธุรกิจที่ดีต้องมีสินค้าดี และที่ยิ่งกว่านั้นคือการบริการด้านการขายที่ดี ด้วยบริการด้านการขายที่ดีธุรกิจสามารถพัฒนาให้มีศักยภาพสูงสุด
เพื่อเป็นการเตรียมความพร้อมของพนักงานฝ่ายขาย ก่อนการลงปฎิบัติงานในพื้นที่ขาย และเพื่อเป็นการตอบสนองความต้องการในการฝึกอบรม ตลอดจนการส่งเสริมศักยภาพและความสามารถในการปฏิบัติงานของพนักงานฝ่ายขาย ดังกล่าว ทำให้ผู้วิจัยได้พิจารณาถึงความสำคัญในการเลือกวิธีฝึกอบรม จึงมีความสนใจที่จะศึกษาวิจัยเกี่ยวกับการสร้างชุดฝึกอบรมเรื่อง ประวัติความเป็นมา โครงสร้างการบริหาร ลำดับการบังคับบัญชา ระเบียบข้อบังคับในการปฏิบัติงานสำหรับพนักงานฝ่ายขาย และแนะนำผลิตภัณฑ์ของบริษัท ซี.แอล.บี. แมทเทรสจำกัด เป็นชุดฝึกอบรมด้วยคอมพิวเตอร์ Computer Based Trainingเพื่อนำเสนอแทนการฉายสไลด์แบบเดิมโดยใช้ชุดฝึกอบรมด้วยคอมพิวเตอร์ในการสร้างสรรค์สื่อการฝึกอบรมที่ใหม่ ทันสมัย สะดวก สามารถแก้ไขปรับปรุง และเก็บรักษาได้ง่ายพร้อมทั้งปรับปรุง การนำเสนอเรื่องประวัติความเป็นมา ระเบียบข้อบังคับในการปฏิบัติงานสำหรับพนักงานฝ่ายขาย และแนะนำผลิตภัณฑ์ของบริษัทซี.แอล.บี.แมทเทรสจำกัด ให้ทันเหตุการณ์ในปัจจุบันโดยมีวัตถุประสงค์เพื่อที่จะศึกษาประสิทธิภาพของชุดฝึกอบรมที่พัฒนาขึ้นและนำชุดฝึกอบรมที่ได้พัฒนาขึ้นไปใช้อบรมพนักงานฝ่ายขายของบริษัทซี.แอล.บี.แมทเทรสจำกัด พร้อมทั้งหวังเป็นอย่างยิ่งว่า ผลการวิจัยที่ได้จะเป็นแนวทางในการพัฒนาชุดฝึกอบรมในหลักสูตรการฝึกอบรมอื่นๆ ต่อไป
วัตถุประสงค์ของการวิจัย
1.เพื่อสร้างชุดฝึกอบรมด้วยคอมพิวเตอร์ เรื่องระบบการขายเบื้องต้น เพื่อพัฒนาคุณภาพชีวิตการทำงานของพนักงานขาย บริษัทซี.แอล.บี.แมทเทรส จำกัด ให้มีประสิทธิภาพตามเกณฑ์ที่กำหนด80/80
2.เพื่อศึกษาผลสัมฤทธิ์ก่อนการอบรมและหลังการอบรมของพนักงานฝ่ายขาย ที่อบรมโดยใช้ชุดฝึกอบรมด้วยคอมพิวเตอร์ เรื่องระบบการขายเบื้องต้น เพื่อพัฒนาคุณภาพชีวิตการทำงานของพนักงานขาย บริษัทซี.แอล.บี.แมทเทรส จำกัด
ขอบเขตของการวิจัย
การวิจัยครั้งนี้เป็นทดลองหาประสิทธิภาพของชุดฝึกอบรม เรื่องระบบการขายเบื้องต้น เพื่อพัฒนาคุณภาพชีวิตในการทำงานของพนักงานขาย บริษัทซี.แอล.บี.แมทเทรส จำกัด
1.ประชากรและกลุ่มตัวอย่างที่ใช้ในการวิจัย
1.1 ประชากร(Population)ในการวิจัยนี้ครั้งนี้คือ พนักงานฝ่ายขาย ซึ่งเป็นพนักงานระดับปฏิบัติการของบริษัท ซี.แอล.บี. แมทเทรส จำกัด ซึ่งเข้าทำงานเดือนระหว่างสิงหาคม–ธันวาคม2554 จำนวน60คน
1.2 กลุ่มตัวอย่างที่ใช้ในการวิจัยครั้งนี้ ได้แก่พนักงานฝ่ายขาย ซึ่งเป็นพนักงานระดับปฏิบัติการของ บริษัทซี.แอล.บี.แมทเทรส จำกัด ได้มาโดยวิธีการสุ่มอย่างง่าย จำนวน 30 คน
2. ตัวแปรที่ศึกษา
2.1 ตัวแปรต้น ได้แก่ การอบรมโดยใช้ชุดฝึกอบรมด้วยคอมพิวเตอร์ เรื่องระบบการขายเบื้องต้น เพื่อพัฒนาคุณภาพชีวิตในการทำงานของพนักงานขายบริษัท ซี.แอล.บี. แมทเทรส จำกัด
2.2 ตัวแปรตาม
2.2.1.ประสิทธิภาพของชุดฝึกอบรมด้วยคอมพิวเตอร์ เรื่องระบบการขายเบื้องต้นเพื่อพัฒนาคุณภาพชีวิตในการทำงานของพนักงานขาย บริษัทซี.แอล.บี.แมทเทรส จำกัด
2.2.2.ผลสัมฤทธิ์ก่อนอบรมและหลังอบรมด้วยชุดฝึกอบรมด้วยคอมพิวเตอร์ เรื่องระบบการขายเบื้องต้น เพื่อพัฒนาคุณภาพชีวิตในการทำงานของพนักงานขาย บริษัทซี.แอล.บี. แมทเทรส จำกัด
3.ระยะเวลาในการวิจัย
ดำเนินการวิจัยภาคสนามตั้งแต่เดือน สิงหาคม–ธันวาคม 2554 ณ บริษัท ซี.แอล.บี.แมทเทรส จำกัด
สมมุติฐานของการวิจัย
ในการวิจัยครั้งนี้ ผู้วิจัยได้ตั้งสมมติฐานการวิจัยไว้ดังนี้
1.ชุดฝึกอบรมด้วยคอมพิวเตอร์ เรื่องระบบการขายเบื้องต้น เพื่อพัฒนาคุณภาพชีวิตในการทำงานของพนักงานขาย บริษัทซี.แอล.บี.แมทเทรสจำกัด มีประสิทธิภาพและความสามารถในการอบรมพนักงานฝ่ายขาย ได้ตามเกณฑ์มาตรฐาน80/80
2.คะแนนหลังการอบรมจากชุดฝึกอบรมด้วยคอมพิวเตอร์ สูงกว่าคะแนนก่อนการอบรม
ประโยชน์ที่ได้รับจากการวิจัย
ผู้วิจัยได้รับประโยชน์จากการวิจัยครั้งนี้ คือ
1. ได้ชุดฝึกอบรมด้วยคอมพิวเตอร์ เรื่องระบบการขายเบื้องต้น เพื่อพัฒนาคุณภาพชีวิตในการทำงานของพนักงานขาย บริษัทซี.แอล.บี.แมทเทรส จำกัด สำหรับพนักงานฝ่ายขาย ที่มีประสิทธิภาพตามเกณฑ์ที่กำหนด
2.ผลการวิจัยทำให้ทราบว่า จะสามารถใช้ชุดฝึกอบรมได้บ่อยครั้ง โดยไม่จำเป็นต้องรอพนักงาน
3.ลดภาระการเตรียมการในการอบรมช่วยแก้ปัญหาการขาดแคลนผู้ให้การอบรมและประหยัดเวลาในการอบรม
4.ประหยัดงบประมาณในด้านการอบรมไม่ว่าจะเป็นการจ้างบุคลากรและการจัดอบรม เพราะพนักงานสามารถศึกษาจากชุดฝึกอบรมได้ด้วยตนเอง
5.เป็นแนวทางในการพัฒนาชุดฝึกอบรมของหลักสูตรอื่นๆซึ่งเป็นการขยายงานด้านเทคโนโลยีคอมพิวเตอร์เพื่อการฝึกอบรมให้มีประสิทธิภาพยิ่งขึ้นต่อไป
เครื่องมือที่ใช้ในการวิจัย
1.ชุดฝึกอบรมด้วยคอมพิวเตอร์ Computer Based Training เรื่องระบบการขายเบื้องต้น เพื่อพัฒนาคุณภาพชีวิตในการทำงานของพนักงานขาย บริษัทซี.แอล.บี.แมทเทรส จำกัด
2. แบบทดสอบผลความก้าวหน้าในการฝึกอบรม(แบบทดสอบวัดผลสัมฤทธิ์ของการฝึกอบรม)
3. แบบประเมินคุณภาพของชุดฝึกอบรมด้วยคอมพิวเตอร์ เรื่องระบบการขายเบื้องต้น เพื่อพัฒนาคุณภาพชีวิตการทำงานของพนักงานขาย บริษัทซี.แอล.บี.แมทเทรส จำกัด
การวิเคราะห์ข้อมูล
สถิติที่ใช้ในการวิเคราะห์ข้อมูล
การวิจัยครั้งนี้ผู้วิจัยใช้สถิติในการวิจัยดังนี้
1. สถิติพื้นฐาน คือ ค่าร้อยละ (Percentage) ค่าเฉลี่ย (Mean) และส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐาน(Standard Deviation)
2. สถิติที่ใช้ในการหาคุณภาพของแบบทดสอบ
2.1 หาค่าความเที่ยงตรงเชิงเนื้อหา (Validity) ของแบบทดสอบวัดผลสัมฤทธิ์ทางการเอบรม โดยใช้สูตรค่าเฉลี่ยดัชนีความสอดคล้อง IOC ดังนี้ (บุญชม ศรีสะอาด 2535:60)
2.2 การหาค่าความยาก (Difficulty) ของแบบทดสอบวัดผลสัมฤทธิ์ทางการอบรม โดยใช้สูตรดังนี้ (บุญชม ศรีสะอาด 2545 : 84)
2.3 หาค่าอำนาจจำแนก (Discrimination) ของแบบทดสอบวัดผลสัมฤทธิ์ทางการอบรม โดยใช้สูตรดังนี้ (บุญชม ศรีสะอาด 2543 : 81)
2.4 การวิเคราะห์หาความเชื่อมั่น (Reliability) ของแบบทดสอบวัดผลสัมฤทธิ์โดยใช้สูตร KR-20 ของ คูเดอร์-ริชาร์ดสัน (Kuder – Richardson) (บุญชม ศรีสะอาด 2543 : 85-86)
3. สถิติที่ใช้ทดสอบสมมติฐานของคะแนนเฉลี่ยก่อนอบรมและหลังอบรม ใช้สูตร t-test (Dependent Samples) (บุญชม ศรีสะอาด 2545 : 112)
4. การหาประสิทธิภาพของบทชุดฝึกอบรมด้วยคอมพิวเตอร์ ตามเกณฑ์ 80/80 โดยใช้สูตร E1/E2 ใช้สถิติ(มนต์ชัย เทียนทอง.2543 : 225)
ผลการวิเคราะห์ข้อมูล
ผลการวิเคราะห์หาคุณภาพชุดฝึกอบรมด้วยคอมพิวเตอร์
คุณภาพของชุดฝึกอบรมด้วยคอมพิวเตอร์เรื่องระบบการขายเบื้องต้น เพื่อพัฒนาคุณภาพชีวิตในการทำงานของพนักงานขายบริษัทซี.แอล.บี.แมทเทรสจำกัด พบว่าภาพรวมคุณภาพอยู่ในเกณฑ์ดี (x =4.13) เมื่อพิจารณารายข้อพบว่า เนื้อหามีความสอดคล้องกับจุดประสงค์การเรียนรู้ ความถูกต้องของเนื้อหา ความเหมาะสมของสีตัวอักษร และสีกราฟิก อยู่ในระดับดีมาก ส่วนข้ออื่นๆ อยู่ในระดับดี จากผลการประเมินของผู้เชี่ยวชาญทั้งในด้านเนื้อหาและด้านการผลิตสื่อ มีคุณภาพอยู่ในระดับดีซึ่งสรุปได้ว่า ชุดฝึกอบรมด้วยคอมพิวเตอร์ เรื่องระบบการขายเบื้องต้นเพื่อพัฒนาคุณภาพชีวิตในการทำงานของ บริษัทซี.แอล.บี.แมทเทรสจำกัดมีคุณภาพตามความเห็นของผู้เชี่ยวชาญ แสดงว่าชุดฝึกอบรมที่สร้างขึ้นมีคุณภาพระดับดีสามารถนำไปใช้ในการอบรมได้
ผลการวิเคราะห์ประสิทธิภาพของชุดฝึกอบรมด้วยคอมพิวเตอร์
1.หลังจากหาประสิทธิภาพชุดฝึกอบรมแล้วผู้วิจัยได้นำชุดฝึกอบรมด้วยคอมพิวเตอร์ไปทดลองรายบุคคลกับอบรม 3 คน คน ในที่นี้ใช้ผู้อบรมที่ไม่ใช่ที่บริษัทที่ไม่ใช่กลุ่มประชากร โดยอบรมพร้อมกัน 1 คนต่อหนึ่งเครื่อง ในระหว่างการทดลองผู้วิจัยเก็บรวบรวมข้อมูล เพื่อหาข้อบกพร่องของชุดฝึกอบรมด้วยคอมพิวเตอร์โดยสังเกตพฤติกรรมอย่างใกล้ชิดและสัมภาษณ์ผู้อบรมซึ่งพบปัญหาที่ต้องปรับปรุงคือ เนื้อหาไม่ตรงประเด็นกับเนื้อเรื่อง สีตัวอักษรอ่อนเกินไปมองชัดเจน สีของพื้นหลังสด เกินไป การเฉลยข้อแบบฝึกหัดบางข้อไม่ตรงกับข้อถูก ผลของการทดลองกับกลุ่มทดลองกลุ่มย่อย ผู้อบรมจำนวน 15 คน หลังจากที่นำไปปรับปรุงจากการทดลองครั้งที่ 1 ผู้วิจัยนำชุดฝึกอบรมด้วยคอมพิวเตอร์แบบที่ปรับปรุงแก้ไขแล้วจากการทดลองครั้งที่ 1 ไปทดลองใช้กับผู้อบรม ที่ไม่ใช่กลุ่มตัวอย่าง จำนวน 15 คน โดยอบรมพร้อมกัน 1 คนต่อหนึ่งเครื่อง ให้ผู้อบรมอบรมชุดฝึกอบรมด้วยคอมพิวเตอร์แต่ละเรื่อง เริ่มตั้งแต่หน่วยที่ 1 โดยให้ผู้อบรมอบรมเนื้อหาสลับกับการทำแบบฝึกหัดระหว่างเรียนจนจบเนื้อหาในหน่วยที่1หลังจากนั้นจึงเริ่มหน่วยต่อไปจนครบ 4 หน่วย โดยอบรมเนื้อหาสลับกับการทำแบบฝึกหัดระหว่างอบรมจนจบสังเกตและสอบถามผลการใช้อบรมคอมพิวเตอร์เพื่อหาข้อบกพร่องระหว่างทดลอง จากนั้นนำมาปรับปรุงแก้ไข และนำคะแนนแบบฝึกหัดระหว่างอบรมและแบบทดสอบวัดผลสัมฤทธิ์หลังอบรมไปวิเคราะห์หาแนวโน้มของประสิทธิภาพชุดฝึกอบรมคอมพิวเตอร์ ตามเกณฑ์ที่กำหนดไว้คือ 80/80
จากการทดลองครั้งที่ 2 พบว่า มีค่าเป็น 74/71 แสดงว่าบทเรียนคอมพิวเตอร์ช่วยสอนมีค่าประสิทธิภาพ ยังไม่เป็นไปตามเกณฑ์ที่กำหนด ซึ่งพบปัญหาที่ต้องปรับปรุงแก้ไข ดังนี้
1. ปรับปรุงภาพประกอบให้สอดคล้องกับเนื้อหามากขึ้น
2. เปลี่ยนแปลงภาพเคลื่อนไหวให้เคลื่อนไหวช้าลง
3. ปรับจังหวะการบรรยายให้ช้าลง เพิ่มคำบรรยายบางส่วนลงไปเมื่อจบแต่ละตอน
ผลการทดลองชุดฝึกอบรมด้วยคอมพิวเตอร์ จากการทดลองกับผู้อบรมเป็นกลุ่มทดลองจำนวน 30 คน การวิเคราะห์หาประสิทธิภาพชุดฝึกอบรมด้วยคอมพิวเตอร์ เรื่องระบบการขายเบื้องต้น เพื่อพัฒนาคุณภาพชีวิตในการทำงานของพนักงานขายบริษัทซี.แอล.บี.แมทเทรสจำกัด ผู้วิจัยได้วิเคราะห์โดยพิจารณาผลสัมฤทธิ์ทางการอบรม ตามเกณฑ์ที่กำหนดไว้ ไม่ต่ำกว่า 80/80 พบว่าได้ 83/81 สูงกว่าเกณฑ์ที่กำหนดไว้ แสดงว่ามีประสิทธิภาพ
ผลการเปรียบเทียบผลสัมฤทธิ์การอบรมก่อนอบรมกับหลังอบรม
ผู้วิจัยนำชุดฝึกอบรมด้วยคอมพิวเตอร์ที่ผู้วิจัยสร้างขึ้นไปทดลองกับกลุ่มตัวอย่าง จำนวน 30 คน ซึ่งเป็นพนักงานขายของ บริษัทซี.แอล.บี แมทเทรส จำกัด แบบ 1 คน ต่อคอมพิวเตอร์ 1 เครื่องโดยให้ผู้รับการอบรมทำแบบทดสอบก่อนอบรมจากนั้นให้ผู้รับการอบรมด้วยชุดฝึกอบรมด้วยคอมพิวเตอร์เริ่มอบรมตั้งแต่หน่วยที่1โดยให้ผู้รับการอบรมอบรมเนื้อหาสลับกับการทำแบบฝึกหัดระหว่างอบรมจนจบเนื้อหาในหน่วยที่ 1 จึงเริ่มเรื่องต่อไปจนครบ 4 หน่วย หลังจากนั้นให้ผู้อบรมทำแบบทดสอบวัดผลสัมฤทธิ์หลังอบรม และนำผลการทดสอบผลสัมฤทธิ์ทางการอบรมของผู้อบรมที่อบรมด้วยคอมพิวเตอร์กับผู้อบรมที่อบรมแบบปกติโดยใช้สถิติ t-test พบว่าผลสัมฤทธิ์การอบรมของผู้รับการอบรมที่อบรมด้วยชุดฝึกอบรมด้วยคอมพิวเตอร์ เรื่องการระบบการขายเบื้องต้น เพื่อพัฒนาคุณภาพชีวิตในการทำงานของพนักงานขายบริษัทซี.แอล.บี.แมทเทรสจำกัด แตกต่างกันอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติที่ระดับ .01 เป็นไปตามสมมุติฐานที่ตั้งไว้
ผู้วิจัยได้ทำการสังเกตพฤติกรรมการเรียนรู้ของผู้เข้ารับการอบรมระหว่างการทดลองพบว่า ผู้รับการอบรมที่อบรมจากชุดฝึกอบรมด้วยคอมพิวเตอร์ มีความสนใจและตั้งใจ ที่จะเรียนรู้จากชุดฝึกอบรมด้วยคอมพิวเตอร์ เนื่องจากผู้รับการอบรมสามารถทบทวนชุดฝึกอบรมได้ทันที เมื่อมีเนื้อหาที่ไม่เข้าใจหรือสงสัย ผู้รับการอบรมสามารถย้อนกลับมาศึกษาเนื้อหาได้ใหม่ อีกทั้งผู้รับการอบรมยังทำแบบฝึกหัดระหว่างอบรม แบบทดสอบวัดผลสัมฤทธิ์การอบรมเพื่อประเมินผลการอบรม ทำให้ผู้รับการอบรมมีโอกาสทบทวนทำความเข้าใจในชุดฝึกอบรมเพิ่มเติม ทำให้ผู้รับการอบรมไม่เกิดความเบื่อหน่ายขณะทำแบบฝึกหัดหรือแบบทดสอบ ช่วยให้ผู้รับการอบรมตั้งใจทำแบบฝึกหัดและแบบทดสอบมากยิ่งขึ้น ส่งผลให้การอบรมมีประสิทธิภาพสูงขึ้น
ผลการวิจัย
จากการทดลองชุดฝึกอบรมด้วยคอมพิวเตอร์ เรื่องระบบการขายเบื้องต้น เพื่อพัฒนาคุณภาพชีวิตในการทำงาน ของพนักงานขาย บริษัทซี.แอล.บี.แมทเทรส จำกัด สรุปผลการวิจัยได้ดังนี้
1. ได้ชุดฝึกอบรมด้วยคอมพิวเตอร์ เรื่องระบบการขายเบื้องต้น เพื่อพัฒนาคุณภาพชีวิตในการทำงานของพนักงานขาย บริษัทซี.แอล.บี.แมทเทรส จำกัด ที่มีคุณภาพดีและมีประสิทธิภาพ 83/81
2. ผลสัมฤทธิ์การอบรมของผู้รับการอบรมก่อนอบรมและหลังอบรมโดยชุดฝึกอบรมด้วยคอมพิวเตอร์ เรื่องระบบการขายเบื้องต้น เพื่อพัฒนาคุณภาพชีวิตในการทำงานของพนักงานขาย บริษัทซี.แอล.บี.แมทเทรส จำกัด หลังอบรมสูงกว่าก่อนอบรมอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติที่ระดับ .01
อภิปรายผล
การพัฒนาชุดฝึกอบรมด้วยคอมพิวเตอร์ เรื่องระบบการขายเบื้องต้น เพื่อพัฒนาคุณภาพชีวิตในการทำงาน ของพนักงานขายบริษัทซี.แอล.บี.แมทเทรส จำกัด ผู้วิจัยมีประเด็น อภิปรายจากผลการวิจัย ดังนี้
1. ชุดฝึกอบรมด้วยคอมพิวเตอร์ เรื่องระบบการขายเบื้องต้น เพื่อพัฒนาคุณภาพชีวิตในการทำงาน ของพนักงานขายบริษัทซี.แอล.บี.แมทเทรส จำกัด มีผลการประเมินคุณภาพอยู่ในระดับดี และมีประสิทธิภาพ 83/81 ซึ่งเป็นไปตามเกณฑ์ที่กำหนดไว้ซึ่งสอดคล้องกับงานวิจัยของ เจษฎาพร ยุทธนวิบูลย์ชัย. (2549) ทั้งนี้เนื่องจากขั้นตอนการผลิตชุดฝึกอบรมด้วยคอมพิวเตอร์ เรื่องระบบการขายเบื้องต้น เพื่อพัฒนาคุณภาพชีวิตในการทำงานของพนักงานขายบริษัทซี.แอล.บี.แมทเทรส จำกัด เริ่มจากผู้วิจัยได้ศึกษาและวิเคราะห์เนื้อหาที่จะนำมาผลิตโดยการแบ่งเนื้อหาออกเป็น 4 หน่วย ตามลำดับความรู้ กำหนดจุดประสงค์ของการอบรมในแต่ละหน่วย ทำการเขียนชุดฝึกอบรมและออกแบบลักษณะการดำเนินเรื่องของแต่ละบท จากนั้นดำเนินการปรับปรุงแก้ไขตามข้อเสนอแนะของอาจารย์ที่ปรึกษาและผู้เชี่ยวชาญ เมื่อปรับปรุงแก้ไขแล้ว จึงนำไปทดลองตามขั้นตอน เพื่อหาประสิทธิภาพของชุดฝึกอบรมด้วยคอมพิวเตอร์ คือ การทดลองครั้งที่ 1 กับผู้อบรม ที่ไม่ใช่กลุ่มตัวอย่าง จำนวน 3 คน โดยเรียนพร้อมกัน 1 คนต่อ1เครื่อง ซึ่งผู้รับการอบรมมีความพอใจและสนใจเป็นอย่างดีในการทดลองครั้งที่ 2 ทดลองกับผู้อบรม จำนวน 15 คนเพื่อหาแนวโน้มของประสิทธิภาพของชุดฝึกอบรมด้วยคอมพิวเตอร์ได้ 74/71ซึ่งยังไม่เป็นไปตามเกณฑ์ที่กำหนดไว้
ซึ่งสอดคล้องกับงานวิจัยของ เจษฎาพร ยุทธนวิบูลย์ชัย. (2549) ชุดฝึกอบรมนี้ สร้างขึ้นตามกระบวนการวิจัยเริ่มจากการวิเคราะห์งาน วิเคราะห์หัวข้อการฝึกอบรม สร้างหลักสูตร การฝึกอบรม สร้างเครื่องมือในการวิจัยคือ แบบทดสอบความรู้ แบบประเมินการฝึกอบรม คู่มือการ ฝึกอบรม โดยผ่านกระบวนการวิเคราะห์ความสอดคล้อง (IOC) หาค่าความเชื่อมั่นของแบบ ทดสอบ วิเคราะห์ความเหมาะสม โดยผู้เชี่ยวชาญด้านต่าง ๆ ที่เกี่ยวข้องกับการวิจัย จากนั้นนำไปทดลองใช้ ผู้วิจัยจึงทำการศึกษาปัญหาพบว่า ปัญหาเกิดจาก สีของพื้นหลังและตัวอักษรในชุดฝึกอบรมยังไม่ค่อยชัดเจน ภาพเคลื่อนไหวเคลื่อนไหวเร็วเกินไป และการบรรยายเร็วเกินไป ผู้วิจัยจึงทำการปรับปรุงบทบรรยายและภาพประกอบให้มีความชัดเจนเข้าใจง่ายขึ้น จากนั้นทำการทดลองครั้งที่ 3 กับนักเรียนจำนวน 30 คน ซึ่งได้ประสิทธิภาพของชุดฝึกอบรมด้วยคอมพิวเตอร์ 83/81 เป็นไปตามเกณฑ์ที่กำหนดไว้ 80/80 ซึ่งสอดคล้องกับงานวิจัยของพัชรีพรรณ ก้องสมุทร (2541) ประสิทธิภาพของชุดฝึกอบรมการปฐมนิเทศพนักงานใหม่ของการไฟฟ้านครหลวง ชุดฝึกอบรมที่สร้างขึ้น มีประสิทธิภาพ 83.83/82.66
2.ผลสัมฤทธิ์ทางการอบรมหลังอบรมสูงกว่าก่อนอบรม สอดคล้องกับงานวิจัยของ สุรพล บุญลือ (2540) ได้ศึกษาผลการใช้ชุดฝึกอบรมสำหรับพนักงานใหม่ธนาคารกรุงศรีอยุธยา จำกัด (มหาชน) พบว่าผลสัมฤทธิ์ผลสัมฤทธิ์การฝึกอบรม หลังการอบรมของกลุ่มทดลองสูงกว่าก่อนการอบรม ทั้งนี้อาจเนื่องมาจากชุดฝึกอบรมด้วยคอมพิวเตอร์ เรื่องระบบการขายเบื้องต้น เพื่อพัฒนาคุณภาพชีวิตในการทำงานของพนักงานขายบริษัทซี.แอล.บี.แมทเทรส จำกัด เป็นการอบรมที่สอดคล้องกับทฤษฎีความแตกต่างระหว่างบุคคล ซึ่งแต่ละคนมีความสามารถในการเรียนรู้ช้าเร็วแตกต่างกันซึ่งสอดคล้องกับงานวิจัยของ ชนะ ภูมิประเสริฐ (2547) ดังนั้น ชุดฝึกอบรมนี้จะช่วยให้ผู้รับการอบรมรู้สึกพอใจ และไม่เกิดความกดดันขณะอบรมเมื่ออบรมไม่ทันผู้อื่น ทำให้รู้สึกผ่อนคลายในขณะที่อบรม ส่งผลให้มีประสิทธิภาพสูงขึ้น นอกจากนี้ ยังทำให้ผู้รับการอบรมมีความกระตือรือร้นในการอบรม และให้ความสนใจในชุดฝึกอบรมเป็นพิเศษ เนื่องจากชุดฝึกอบรมด้วยคอมพิวเตอร์ ประกอบไปด้วยการออกแบบหน้าจอ เสียงบรรยาย ภาพกราฟิกและภาพเคลื่อนไหว ผู้วิจัยได้ทำการสังเกตระหว่างการทดลองพบว่า ผู้อบรมที่อบรมจากชุดฝึกอบรมด้วยคอมพิวเตอร์ มีความสนใจและตั้งใจ ที่จะเรียนรู้จากชุดฝึกอบรมด้วยคอมพิวเตอร์ เนื่องจากผู้รับการอบรมสามารถทบทวนชุดฝึกอบรมได้ทันที เมื่อมีเนื้อหาที่ไม่เข้าใจหรือสงสัย ผู้รับการอบรมสามารถย้อนกลับมาศึกษาเนื้อหาได้ใหม่ อีกทั้งผู้รับการอบรมยังทำแบบฝึกหัดระหว่างอบรม แบบทดสอบวัดผลสัมฤทธิ์การอบรมเพื่อประเมินผลการอบรม ทำให้ผู้รับการอบรมมีโอกาสทบทวนทำความเข้าใจในชุดฝึกอบรมเพิ่มเติม ทำให้ผู้รับการอบรมไม่เกิดความเบื่อหน่ายขณะทำแบบฝึกหัดหรือแบบทดสอบ ช่วยให้ผู้รับการอบรมตั้งใจทำแบบฝึกหัดและแบบทดสอบมากยิ่งขึ้น
ข้อเสนอแนะ
ข้อเสนอแนะทั่วไป
1. การอบรมโดยชุดฝึกอบรมด้วยคอมพิวเตอร์ ผู้ให้การอบรมต้องคำนึงถึงทักษะการใช้พื้นฐานการใช้คอมพิวเตอร์ของผู้รับการอบรม เพราะผู้รับการอบรมบางคนตื่นเต้น และมีความรู้ทักษะคอมพิวเตอร์น้อย ผู้รับการอบรมและผู้ให้การอบรมต้องคอยสังเกตว่าผู้รับการอบรมคนใดที่มีการเรียนรู้ได้ช้า ต้องคอยช่วยเหลือเป็นพิเศษ
2. ในการผลิตชุดฝึกอบรมด้วยคอมพิวเตอร์ ผู้ให้การอบรมควรศึกษาโปรแกรมคอมพิวเตอร์ต่าง ๆ เพิ่มเติมเพื่อใช้สนับสนุนการสร้างสรรค์ชุดฝึกอบรมด้วยคอมพิวเตอร์ ให้มีความน่าสนใจมากยิ่งขึ้น
3.ผู้ให้การอบรมควรส่งเสริมให้ผู้รับการอบรมได้การทบทวน หรือศึกษาด้วยตนเอง เพื่อให้ผู้รับการอบรมได้มีการทบทวนความรู้อยู่เสมอ
4.ผู้ให้การอบรมต้องจำเป็นต้องมีความรู้และทักษะทั้งด้านคอมพิวเตอร์ การสร้างสื่อการอบรมด้วยโปรแกรมคอมพิวเตอร์ และมีทักษะอื่นๆ ประกอบเพื่อสร้างชุดฝึกอบรมด้วยคอมพิวเตอร์ที่น่าสนใจให้กับผู้รับการอบรม
ข้อเสนอแนะในการวิจัยครั้งต่อไป
1. ควรมีการพัฒนาสื่อการเรียนรู้แบบคอมพิวเตอร์เพื่อการฝึกอบรมในเนื้อหาอื่นๆและฝ่ายอื่นต่อไป
2. ควรศึกษาเปรียบเทียบผลการเรียนรู้ระหว่างชุดฝึกอบรมด้วยคอมพิวเตอร์การอบรมแบบปกติ
