บทที่
2 ระบบบัญชี และการควบคุมต้นทุน

       การวางระบบบัญชีสำหรับกิจการประเภทอุตสาหกรรมนั้นมีความยุ่งยากซับซ้อนกว่าธุรกิจประเภทพาณิชยกรรมหรือซื้อมาขายไปทั้งนี้เนื่องจากผู้วางระบบบัญชีต้นทุนจะต้องมีความรู้และความเข้าใจอย่างดีในกรรมวิธีการผลิตสินค้าของกิจการจึงจะทำให้สามารถรวบรวมและสะสมข้อมูลได้อย่างถูกต้องตัวอย่างเช่นการจ่ายค่าแรงของกิจการการจ่ายค่าแรงนั้นจ่ายตามจำนวนชิ้นที่คนงานผลิตได้หรือจ่ายตามชั่วโมงการทำงานหากจ่ายตามชั่วโมงการทำงานจะมีวิธีการจดบันทึกเวลาการทำงานของคนงานอย่างไรชั่วโมงการทำงานที่เสียเปล่าเนื่องจากเครื่องจักรเสียหรือการขาดวัตถุดิบเนื่องจากวัตถุดิบขาดแคลนจะมีวิธีการบันทึกเวลาอย่างไรและจะนำมาคิดต้นทุนการผลิตอย่างไรเป็นต้นข้อมูลและรายละเอียดอีกมากมายที่ผู้วางระบบบัญชีต้นทุนต้องทราบเพื่อที่จะสามารถวางระบบบัญชีให้สอดคล้องกับข้อมูลที่ฝ่ายบริหารต้องการซึ่งโดยทั่วไปแล้วระบบบัญชีต้นทุนของแต่ละกิจการอาจแตกต่างกันไปบ้างในรายละเอียดแต่โดยทั่วไประบบบัญชีต้นทุนจะมีวัตถุประสงค์หลักพอสรุปได้ดังนี้

       1. เพื่อการคำนวณต้นทุนสินค้าต่อหน่วยและการคำนวณต้นทุนขาย

       2. เพื่อการตีราคาสินค้าสำเร็จรูปคงเหลือและงานระหว่างทำคงเหลือ

       3. เพื่อประโยชน์ในการควบคุมต้นทุน

       4. เพื่อประโยชน์ในการกำหนดราคาขาย

       นอกจานนั้นเนื้อหาในบทนี้ยังประกอบด้วยระบบบัญชีเพื่อการควบคุมต้นทุนการผลิตการปันส่วนต้นทุนหลักเกณฑ์ที่ใช้ในการปันส่วนต้นทุนและวิธีการปันส่วนต้นทุนของแผนกบริการเข้าสู่แผนกผลิต