การพัฒนาหลักสูตรสารพัดข่าวสาร เพื่อพัฒนาความสามารถในการคิดอย่างมีวิจารณญาณของนักเรียนชั้นประถมศึกษาปีที่ โรงเรียนวัดบางขุนเทียนนอก

ชื่อผู้วิจัย ธิดา  อัคคะการวงศ์
สาขาวิชา หลักสูตรและการสอน
ปีการศึกษา 2556

สาระโดยย่อ

          การวิจัยเรื่องนี้เป็นการวิจัยและพัฒนามีวัตถุประสงค์การวิจัย  1) เพื่อพัฒนาหลักสูตรสารพัดข่าวสารเพื่อพัฒนาความสามารถในการคิดอย่างมีวิจารณญาณของนักเรียนชั้นประถมศึกษาปีที่ 5 โรงเรียนวัดบางขุนเทียนนอก     2) เพื่อเปรียบเทียบความสามารถในการคิดอย่างมีวิจารณญาณ ของนักเรียนชั้นประถมศึกษาปีที่ 5 โรงเรียนวัดบางขุนเทียนนอก ระหว่างก่อนและหลังการใช้หลักสูตรสารพัดข่าวสาร และ  3) เพื่อศึกษาความพึงพอใจของนักเรียนที่มีต่อการเรียนหลักสูตรสารพัดข่าวสาร

ผู้วิจัยดำเนินการพัฒนาหลักสูตรเป็น 4 ขั้นตอน

ขั้นตอนที่ 1  การศึกษาข้อมูลพื้นฐาน

  1. ศึกษาวิเคราะห์นโยบายการจัดการศึกษา  ได้แก่ พระราชบัญญัติการศึกษาแห่งชาติ  พ.ศ. 2542 แก้ไขเพิ่มเติม (ฉบับที่ 2) พ.ศ. 2545 (ฉบับที่ 3) พ.ศ. 2553   หลักสูตรแกนกลางการศึกษาขั้นพื้นฐาน พุทธศักราช 2551 หลักสูตรสถานศึกษา  
  2. ศึกษาข้อมูลพื้นฐานในการจัดทำหลักสูตร เพื่อนำมาเป็นแนวทางในการพัฒนาหลักสูตรให้มีคุณภาพ
  3. ศึกษาหลักการ แนวคิด ทฤษฎี และงานวิจัยที่เกี่ยวข้อง  โดยนำหลักการ  แนวคิดเกี่ยวกับการจัดการศึกษา  และจุดมุ่งหมายในการพัฒนาหลักสูตรมาใช้เป็นแนวทางการพัฒนาหลักสูตรที่ผู้วิจัยได้พัฒนาขึ้น
  4. ศึกษาความสำคัญของการคิด  และข้อมูลเกี่ยวกับการคิดอย่างมีวิจารณญาณ

ขั้นตอนที่ 2  การพัฒนาโครงร่างหลักสูตร

                   ส่วนที่ 1  การสร้างโครงร่างหลักสูตร การกำหนดหลักการ จุดมุ่งหมายของหลักสูตร  มาตรฐานกลุ่มสาระและสาระการเรียนรู้  โครงสร้างเนื้อหา และเวลา  แนวทางการจัดการเรียนรู้  การกำหนดสื่อและแหล่งการเรียนรู้  การวัดและประเมินผล  แผนการจัดการเรียนรู้

                    ส่วนที่ 2 การประเมินโครงร่างหลักสูตร
                    1. จุดประสงค์ในการประเมินโครงร่างหลักสูตรเพื่อประเมินความเหมาะสมและความสอดคล้องของโครงร่างหลักสูตร
                    2. ผู้ประเมิน ประกอบด้วยผู้เชี่ยวชาญจำนวน 5 ท่าน
                    3.  เครื่องมือที่ใช้ในการเก็บรวบรวมข้อมูล  ได้แก่ แบบประเมินความเหมาะสม และความสอดคล้องของโครงร่าง
หลักสูตร
                    4.  การวิเคราะห์ข้อมูล  โดยการหาค่าเฉลี่ย ค่าเบี่ยงเบนมาตรฐาน ดัชนีความสอดคล้อง

ขั้นตอนที่ 3  การทดลองใช้หลักสูตร

          กลุ่มตัวอย่างได้แก่ นักเรียนชั้นประถมศึกษาปีที่ 5/2 โรงเรียนวัดบางขุนเทียนนอก  สำนักงานเขตจอมทอง กรุงเทพมหานคร จำนวน 1 ห้องเรียน จำนวน 32 คน  ที่เรียนในภาคเรียนที่ 2 ปีการศึกษา 2556   โดยการสุ่มแบบเจาะจง

          เครื่องมือที่ใช้ในการวิจัย  ได้แก่
           1) แผนการจัดการเรียนรู้ จำนวน 10 แผนการเรียนรู้  ใช้เวลา 20 ชั่วโมง   
2)
แบบทดสอบวัดความสามารถในการคิดอย่างมีวิจารณญาณ
           3)  แบบประเมินความพึงพอใจของนักเรียนต่อการเรียนโดยใช้หลักสูตรสารพัดข่าวสาร

           สถิติที่ใช้ในการวิเคราะห์ข้อมูลได้แก่ ค่าเฉลี่ย  ส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐาน ค่าเฉลี่ยร้อยละ และสถิติที ( t-test ) 2 กลุ่มสัมพันธ์กัน

ขั้นตอนที่ 4 การประเมินผลและปรับปรุงหลักสูตร

          หลังจากนำหลักสูตรไปทดลองใช้ ผู้วิจัยใช้เกณฑ์การพิจารณาประสิทธิผลของหลักสูตร ดังนี้

  1. ผลการทดสอบความสามารถในการคิดอย่างมีวิจารณญาณ หลังเรียนสูงกว่าก่อนเรียนจากการใช้หลักสูตรสารพัดข่าวสาร เพื่อพัฒนาความสามารถในการคิดอย่างมีวิจารณญาณ  อย่างมีนัยสำคัญทางสถิติที่ระดับ .01
  2. คะแนนเฉลี่ย ผลการทดสอบความสามารถในการคิดอย่างมีวิจารณญาณ ไม่ต่ำกว่า ร้อยละ 70
  3. ความพึงพอใจของนักเรียนที่มีต่อการเรียนหลักสูตรสารพัดข่าวสาร โดยรวมอยู่ในระดับมาก

ผลการวิจัย

  1. หลักสูตรสารพัดข่าวสาร ชั้นประถมศึกษาปีที่ 5 ที่พัฒนาขึ้น มีองค์ประกอบครบถ้วน  ประกอบด้วยหลักการ จุดมุ่งหมายของหลักสูตร มาตรฐานกลุ่มสาระและสาระการเรียนรู้  โครงสร้างเนื้อหาและเวลา  แนวทางการจัดการเรียนรู้  การกำหนดสื่อและแหล่งการเรียนรู้  การวัดและประเมินผล แผนการจัดการเรียนรู้

      แนวทางในการจัดกิจกรรมการเรียนรู้ ประกอบด้วย 4 ขั้นดังนี้

          1)   ขั้นการกระตุ้นให้คิด
          2)  ขั้นการนำเสนอข้อมูลข่าวสาร
          3)  ขั้นการฝึกทักษะกระบวนการคิด  ได้แก่ การระบุประเด็นปัญหา การรวบรวมข้อมูล  การใช้เหตุผลในการพิจารณาข้อมูล
การลงความเห็นได้อย่างสมเหตุสมผล
          4)  ขั้นสรุปความคิดเห็นเพื่อการนำไปใช้

  1. นักเรียนชั้นประถมศึกษาปีที่ 5 โรงเรียนวัดบางขุนเทียนนอก  มีความสามารถในการคิดอย่างมีวิจารณญาณ หลังเรียนจากหลักสูตรสารพัดข่าวสาร สูงกว่าก่อนเรียนอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติที่ระดับ .01 และมีคะแนนความสามารถในการคิดอย่างมีวิจารณญาณ เฉลี่ยร้อยละ 75.30
  2. นักเรียนชั้นประถมศึกษาปีที่ 5 โรงเรียนวัดบางขุนเทียนนอก  มีความพึงพอใจต่อหลักสูตรสารพัดข่าวสาร  อยู่ในระดับมากที่สุด

คำสำคัญ :  การพัฒนาหลักสูตรสารพัดข่าวสาร , ความสามารถในการคิดอย่างมีวิจารณญาณ